
ارگانیک و مزایای محصولات ارگانیک چیست ؟
1- ارگانیک چیست
کدکس آلیمنتاریوس
«ارگانیک» یک اصطلاح برچسبگذاری است که به محصولاتی اشاره میکند که مطابق با استانداردهای تولید ارگانیک تولید شدهاند و توسط یک مرجع یا مرجع صدور گواهینامه معتبر تأیید شدهاند. کشاورزی ارگانیک مبتنی بر به حداقل رساندن استفاده از نهاده های خارجی، اجتناب از استفاده از کودهای مصنوعی و آفت کش ها است.
روشهای کشاورزی ارگانیک نمیتواند تضمین کند که محصولات کاملاً عاری از پسماند هستند، به دلیل آلودگی کلی محیطزیست. با این حال، روش هایی برای به حداقل رساندن آلودگی هوا، خاک و آب استفاده می شود.
فروشندگان مواد غذایی ارگانیک، پردازشگرها و خرده فروشان استانداردها را برای حفظ یکپارچگی محصولات کشاورزی ارگانیک رعایت می کنند. هدف اولیه کشاورزی ارگانیک بهینه سازی سلامت و بهره وری جوامع وابسته به هم از زندگی خاک، گیاهان، حیوانات و مردم است. کشاورزی ارگانیک یک سیستم مدیریت تولید کل نگر است که سلامت اکوسیستم کشاورزی از جمله تنوع زیستی، چرخه های بیولوژیکی و فعالیت بیولوژیکی خاک را ارتقا و افزایش می دهد.
با در نظر گرفتن اینکه شرایط منطقه ای به سیستم های سازگار محلی نیاز دارد، بر استفاده از شیوه های مدیریتی در اولویت استفاده از نهاده های خارج از مزرعه تأکید می کند. این امر با استفاده از روشهای فرهنگی، بیولوژیکی و مکانیکی، به جای استفاده از مواد مصنوعی، برای انجام هر عملکرد خاص در سیستم، در صورت امکان انجام میشود.
اساس دامپروری ارگانیک با ترکیبی از تهیه مواد غذایی ارگانیک با کیفیت خوب، نرخهای نگهداری مناسب، سیستمهای دامپروری متناسب با نیازهای رفتاری و شیوههای مدیریت دام که استرس را به حداقل میرساند و به دنبال ارتقای سلامت و رفاه حیوانات، پیشگیری از بیماریها و اجتناب از استفاده از داروهای شیمیایی آلوپاتیک دامپزشکی (از جمله آنتیبیوتیکها) است، به دست میآید.
تمام مواد اولیه یه محصول باید ارگانیک باشه تا بهش بگن ارگانیک. بعضی مواد اولیه ممکنه داشته باشه که اگه زیر 5% باشه اشکال نداره، و ضمنا آب و نمک هم جداست.
لیستی داره که نشون میده بعضی مواد چه برای استفاده در زمین چه برای استفاده داخل فرمولاسیون مجازند.
· ممنوعیت استفاده از مواد شیمیایی مصنوعی، آفتکشها و کودهای شیمیایی.
· استفاده از چرخههای طبیعی، مواد آلی و شیوههای کشاورزی پایدار برای حفظ حاصلخیزی خاک.
· عدم استفاده از موجودات دستکاریشده ژنتیکی (GMO).
· در دامداری ارگانیک، تغذیه طبیعی، روشهای پرورش بدون استرس و عدم استفاده از آنتیبیوتیکها توصیه میشود.
2- مزایای ارگانیک
فائو:
از سال 2000 تا 2018، فروش جهانی مواد غذایی ارگانیک 77 میلیارد دلار افزایش یافته است. این افزایش ها ممکن است با ادراکات مصرف کننده در مورد سلامت انسان، نگرانی های زیست محیطی و ویژگی های حسی مانند ارزش های غذایی، طعم یا تازگی مرتبط باشد.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) و سازمان غذا و کشاورزی (FAO) مقامات بین المللی پیشرو هستند که اثرات سلامتی مصرف محصولات ارگانیک را ارزیابی می کنند. آنها برای ارائه راهنمایی های مبتنی بر شواهد در مورد ایمنی و تغذیه مواد غذایی، از جمله تأثیر مصرف مواد غذایی ارگانیک بر سلامت، همکاری می کنند.
فائو وسازمان جهانی بهداشت در نشریه مشترک خود با عنوان "غذاهای ارگانیک – آیا ایمن تر هستند؟"، جنبه های اجتماعی و اقتصادی کشاورزی ارگانیک و رابطه آن با ایمنی مواد غذایی را مورد بحث قرار می دهد. این نشریه تاکید میکند که در حالی که کشاورزی ارگانیک استفاده از آفتکشها و کودهای مصنوعی را محدود میکند، لزوماً معادل مواد غذایی ایمنتر یا مغذیتر نیست. فائو بر اهمیت گنجاندن اقدامات ایمنی مواد غذایی در طرح های صدور گواهینامه ارگانیک و افزایش آگاهی در مورد اینکه کشاورزی ارگانیک مترادف با غذای ایمن نیست، تاکید می کند.
هنگامی که کشاورزان شروع به استفاده از آفت کش های شیمیایی برای محصولات خود می کنند، عملکردهای کنترل طبیعی یا بیولوژیکی اکوسیستم به تدریج کاهش می یابد و کشاورزان مجبور می شوند به استفاده از آفت کش ها برای محافظت از محصولات در برابر آفات ادامه دهند. پس از سالها وابستگی شدید به کشت تککشتی و نهادههای شیمیایی، خاک مزرعه تا حدی تخریب میشود که کشاورزان خاکهای سختتر را گزارش میکنند، که کشاورزی را دشوارتر و کار فشردهتر میکند، تعداد کمی یا عدم وجود کرمهای خاکی در خاک، و گیاهان و درختان ناسالم، که همگی کشاورزان را به استفاده بیشتر از کودهای شیمیایی سوق میدهد. در نتیجه، کشاورزان باید هزینه بیشتری برای نهاده های مزرعه بپردازند اما با خطرات تولید بیشتری روبرو هستند و محصول کمتری را از مزارع خود دریافت می کنند. فروش جهانی مواد غذایی ارگانیک از حدود 18 میلیارد دلار در سال 2000، به نزدیک به 95 میلیارد دلار در سال 2018 افزایش یافته است (Statista، 2020) (نگاه کنید به شکل 1). ایالات متحده آمریکا بزرگترین بازار محصولات ارگانیک است و فروش مواد غذایی ارگانیک در آنجا 13 برابر شده است، از 3.4 میلیارد دلار در سال 1997 به بیش از 45 میلیارد دلار در سال 2017.
کشاورزان معمولی و ارگانیک هر دو باید از استانداردهای ایمنی یکسانی پیروی کنند. انتخاب غذاهای ارگانیک و کشاورزی ارتباط چندانی با استانداردهای ایمنی مواد غذایی ندارد، بلکه بیشتر مرتبط به جنبه های اجتماعی و زیست محیطی سیستم های غذایی است. چرا که خیلی از سموم استفاده شده در کشاورزی هم منشا گیاهی دارند و گیاهان به طور طبیعی آنها را میسازند و آنها هم در دز های بالا سرطانزا هستند.
این که کشاورزان ارگانیک کلا سم استفاده نمیکنند اشتباهه، سم گیاهی استفاده میکنند. به جای نهاده های مصنوعی، کشاورزی ارگانیک در واقع به تناوب زراعی، کمپوست سازی و کنترل بیولوژیکی آفات برای حفظ بهره وری خاک، تامین مواد مغذی گیاه و کنترل حشرات، علف های هرز و سایر آفات متکی است.
علاوه بر این، یک بررسی سیستماتیک منتشر شده در مجله Environmental Health نشان می دهد که در حالی که مصرف مواد غذایی ارگانیک ممکن است قرار گرفتن در معرض باقیمانده آفت کش ها و باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک را کاهش دهد، شواهد در مورد تأثیر آن بر کاهش خطر بیماری های خاص قطعی نیست. این بررسی خواستار مطالعات طولانی مدت بیشتری برای درک بهتر مزایای سلامتی بالقوه غذاهای ارگانیک است.
2-1 آلودگی کمتر به فلزات سنگین
مطالعات نشان داده اند که محصولات ارگانیک اغلب حاوی سطوح پایین تری از فلزات سنگین خاص در مقایسه با محصولات معمولی هستند. به عنوان مثال، تحقیقات نشان داده است که غلات رشد یافته ارگانیک تمایل به کاهش غلظت کادمیوم دارند.
دلیل اصلی این تفاوت، ممنوعیت استفاده از کودهای مصنوعی در کشاورزی ارگانیک است. کشاورزی معمولی اغلب از کودهای مبتنی بر فسفات استفاده میکند که میتواند کادمیوم را وارد خاک کند و متعاقباً توسط گیاهان جذب شود. در مقابل، کشاورزی ارگانیک به کودهای طبیعی متکی است و احتمال تجمع فلزات سنگین را کاهش می دهد.
با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که محتوای فلزات سنگین در محصولات نیز می تواند تحت تأثیر عوامل محیطی مانند ترکیب خاک و آلودگی صنعتی باشد. بنابراین، در حالی که شیوههای کشاورزی ارگانیک میتوانند قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین خاص را کاهش دهند، اما خطر را کاملاً از بین نمیبرند.
علاوه بر این، برخی از مطالعات نشان داده اند که برخی از محصولات ارگانیک، به ویژه پودرهای پروتئینی گیاهی، ممکن است حاوی سطوح بالاتری از فلزات سنگین مانند سرب و کادمیوم باشند. این آلودگی اغلب به گیاهانی نسبت داده می شود که این فلزات را از خاک جذب می کنند.
2-2 آلودگی کمتر به مانده آفت کشها و سموم
توجه به این نکته مهم است که محصولات ارگانیک ممکن است همچنان حاوی مقداری بقایای آفت کش باشد. این می تواند ناشی از استفاده از آفت کش های طبیعی تایید شده یا عوامل محیطی مانند رانش هوا از مزارع معمولی باشد. با این حال، مواجهه کلی با بقایای آفت کش ها معمولاً هنگام مصرف محصولات ارگانیک کمتر است. آفت کشهای طبیعی ضمنا زودتر و بیشتر تجزیه میشوند.
به طور خلاصه، کاهش وابستگی به آفتکشهای مصنوعی و اتخاذ استراتژیهای مدیریت آفات طبیعی در کشاورزی ارگانیک به کاهش سطح باقیمانده آفتکشها در محصولات ارگانیک کمک میکند.
2-3 آلودگی کمتر به باقی مانده آنتی بیوتیک ها و هورمونها
در دامپروری ارگانیک از آنتی بیوتیک و هورمونها در رشد دام استفاده نمی شود.
2-4 خواص تغذیه ای بهتر
برخی از مطالعات نشان می دهد که محصولات ارگانیک ممکن است حاوی سطوح بالاتری از آنتی اکسیدان ها و انواع فلاونوئیدها باشد که دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند. علاوه بر این، گوشتهای ارگانیک، لبنیات و تخممرغ ممکن است سطوح بالاتری از اسیدهای چرب امگا 3 را به دلیل تغذیه خاص دامهای ارگانیک داشته باشند.
بررسی جدیدترین و جامع ترین مقالات:
The effects of organic food on human health: a systematic review and meta-analysis of population-based studies, Nutrition Reviews , 2024
یک متاآنالیز اخیر نشان داد که مصرف مواد غذایی ارگانیک با کاهش متوسط (11٪) در خطر چاقی مرتبط است.
در مطالعات متعدد نشان داده شد که با مصرف مواد غذایی ارگانیک میزان دریافت باقی مانده آفت کشها از جمله ارگانوفسفرها، پیرتروئید، نئونیکوتینوئید، گلیفوسات، علف کش ها، تنظیم کننده های رشد گیاه و قارچ کش هاکاهش میابد.
در کارآزماییهای مداخلهای، ارتباط مفیدی بین فنولها و مواد غذایی ارگانیک شناسایی شد
همبستگی کلی بین مصرف مواد غذایی ارگانیک و "بیماری ها و تغییرات عملکردی" و بین مصرف مواد غذایی ارگانیک و "BMI یا چاقی" هر کدام به عنوان "مفید" طبقه بندی شدند.
ارتباط بین مصرف غذای ارگانیک و کاهش پره اکلامپسی (از عوارض دوران بارداری و یک اختلال چندارگانی) و بین مصرف غذای ارگانیک و کاهش هیپوسپادیاس در نوزادان یا به عبارتی عدم مصرف محصولات لبنی ارگانیک و افزایش احتمال هیپوسپادیاس در فرزندان مشاهده شد.
زنانی که در دوران بارداری از رژیم غذایی ارگانیک استفاده کردهاند، احتمال کمتری دارد که کودکانشان به عفونت گوش میانی مبتلا شوند. این یافته میتواند نشاندهنده تأثیر مثبت رژیم غذایی سالم و عاری از مواد شیمیایی بر سلامت سیستم ایمنی و کلی کودک باشد
یک مطالعه نشان داده است که تغذیه نوزادان با محصولات لبنی ارگانیک میتواند اثر محافظتی در برابر خطر ابتلا به اگزما در دو سال اول زندگی داشته باشد. به عبارت دیگر، نوزادانی که از محصولات لبنی ارگانیک استفاده میکنند، کمتر در معرض خطر ابتلا به اگزما قرار میگیرند. این یافته ممکن است به دلیل عدم وجود مواد شیمیایی، هورمونها یا آنتیبیوتیکهای مصنوعی در محصولات ارگانیک باشد که میتواند بر سیستم ایمنی و سلامت پوست نوزاد تأثیر مثبت بگذارد. این نتایج اهمیت انتخاب مواد غذایی سالم و ارگانیک را در تغذیه نوزادان برجسته میکند.
مطالعات نشان دادهاند که مردانی که از غذاهای ارگانیک استفاده میکنند، دارای غلظت اسپرم بالاتر، شیوع کمتر اختلالات تولیدمثلی، و درصد بیشتری از اسپرمهای با شکل طبیعی هستند. علاوه بر این، یک مطالعه کوهورت (همگروهی) روی مردان مسن نشان داد که افرادی که از رژیم غذایی ارگانیک پیروی میکنند، حدود ۱.۸ برابر کمتر در معرض خطر ابتلا به اختلال نعوظ هستند. بنابراین رژیم غذایی ارگانیک ممکن است تأثیرات مثبتی بر سلامت باروری و عملکرد جنسی مردان داشته باشد.
در یکی از این مطالعات که روی جمعیت فرانسه انجام شد، مشخص شد که افرادی که بیشتر از غذاهای ارگانیک استفاده میکنند، کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار دارند. در مطالعه دیگری که روی زنان بریتانیایی انجام شد، ارتباط مثبتی بین مصرف غذاهای ارگانیک و کاهش خطر ابتلا به لنفوم غیرهودکین (نوعی سرطان سیستم لنفاوی) مشاهده شد.
این نشان می دهد که رژیم غذایی ارگانیک ممکن است برای افراد در هر سنی مفید باشد. مطالعات نشان میدهند که رژیم غذایی ارگانیک به طور کلی با بهبود پیامدهای سلامت و تغییرات فیزیولوژیکی مثبت همراه است. با این حال، برای اثبات ارتباط قطعی بین مصرف غذاهای ارگانیک و پیشگیری از بیماریهای خاص (فراتر از چاقی)، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.